حلول سال جارى كه مصادف با يادكرد فاجعه عاشورا و بزرگداشت نهضت حماسه ساز كربلا گرديد متاسفانه با رويداد ننگين و جنايت بار جنگ و تجاوز مستكبران جهان نيز همزمان شد. اين رخداد تلخ و دهشتناك كه نمايشى از جهانى‏سازى و جهان‏خوارى جديد است، براى ما كه در آستانه برگزارى چهارمين كنگره دين پژوهان با عنوان جهانى شدن و دين، فرصت‏ها و چالش‏ها هستيم در خور توجه و تامل بيشتر است.
اين حادثه كه تلاش‏هاى علمى و فكرى انديشمندان و سياستگران غرب، براى تشكيل مجامع و مؤسسات جهانى را، بى‏اعتبار مى‏سازد، و به آرمان‏هاى آنان چونان خرد جمعى، همزيستى مسالمت‏آميز و صلح جهانى خط بطلان مى‏كشد، به درستى تفاوت جهانى سازى آمريكايى كه غلبه قدرت و ثروت بر جهان بشرى است را با جهانى شدن كه فرايند انقلاب صنعتى و بويژه انقلاب الكترونيك و رشد و توسعه فن‏آورى رسانه‏اى است، را آشكار ساخته است.
به هر حال دينداران و معنويت‏گرايان چه ايرانى و غيرايرانى، همه در برابر اين واقعيت قرار گرفته‏اند، بى‏ترديد هر دو مقوله جهانى شدن و جهانى سازى با سرنوشت امروز و فرداى آنان پيوند يافته است متدينان بايد هر دو مقوله را به درستى بشناسند و آثار و پيامدهاى آن را بر باورها و حيات فكرى و اجتماعى خويش تحليل نمايند و ببينند در برابر اين واقعيت چه بايد بكنند، بى ترديد وحدت و نوع دنياى اسلام كه مجموعه‏اى از فرهنگ‏ها و تمدن‏هاى گوناگون را در پيكره‏اى واحد گردآورده است، در چالشى عظيم قرار گرفته است هجوم فرهنگ‏هاى مختلف به ويژه آن‏ها كه مخترع فن‏آورى اطلاعاتى جديد هستند و يا آن را در اختيار دارند با بهره‏گيرى از سخت‏افزار و نرم‏افزار نوين، خرده فرهنگ‏ها را در معرض هجوم بى‏امان قرار مى‏دهد، اما نمى‏توان پذيرفت كه اين فرهنگ‏هاى كوچك و گوناگون ناگزير در معرض استهلاك و اضمحلال قرار گرفته‏اند، زيرا بعيد نيست كه با حضور در نهضت نرم‏افزارى و اطلاع‏رسانى نوين و يا بازسازى و نقد و انعطاف و همسازگرى، بتوانند دوباره اعلام موجوديت نمايند و چه بسا كه در فرهنگ جهانى تاثير گذار شوند.
شايد آينده جهان با سلطه يكى از تمدن‏ها و فرهنگ‏ها و يا تركيبى از همه به فرجام برسد. به هر حال انديشمندان دينى ممكن است از رد و انكار تا حضور و تاثيرگذارى اختلاف نظر داشته باشند، هر چه باشد اميدواريم كه ثمره اين همايش و هم‏انديشى مبارك باشد.